محیط زیستمحیط‌زیست و فناوری

ساخت پلاستیک سازگار با محیط زیست از وانیلین!

پژوهشگران آمریکایی در بررسی جدیدی نشان داده‌اند که می‌توان از وانیلین، نوعی پلاستیک سازگار با محیط زیست ساخت.

به نقل از وب‌سایت رسمی “دانشگاه ایالتی بولینگ گرین”(BGSU)، دنیای مدرن ما بدون پلاستیک غیرقابل تصور است؛ از محصولات انبوه ارزان‌قیمت گرفته تا موادی که با فناوری پیشرفته طراحی شده‌اند. نقطه ضعف اصلی این موضوع، استفاده از سوخت‌های فسیلی و افزایش زباله است اما شاید یک روش جدید بتواند این ضعف را برطرف کند. این روش، تولید پلاستیک‌های درجه یک ساخته‌شده از زیست‌توده است که می‌توان آنها را به اجزای قابل بازیافت تبدیل کرد. به گفته پژوهشگران، فرمان تخریب با نور حاصل از یک طول موج مشخص می‌شود.

زیست‌توده، یک ماده خام تجدیدپذیر و اغلب ارزان‌قیمت است که به صورت گسترده برای تولید پلاستیک‌هایی با کارآیی بالا مورد توجه قرار دارد. با وجود این، پلاستیک‌های زیستی نیز به مشکل بازیافت نامطلوب دچار هستند. این پلاستیک‌ها باید هنگام استفاده، به طور قابل اعتمادی پایدار بمانند و خطر خراب شدن زودهنگام را به همراه نداشته باشند. محصولات تولیدشده باید قابل تبدیل شدن به موادی با کیفیت بالا باشند. این محصولات در حالت ایده‌آل، “مونومرهایی”(monomers) هستند که می‌توان آنها را دوباره پلیمریزه کرد تا پلاستیک‌هایی با کارآیی بالا تولید شوند.

یک گروه بینارشته‌ای از پژوهشگران آمریکایی برای غلبه بر این چالش، پلاستیک‌های زیستی را انتخاب کرده‌اند که تابش نور می‌تواند باعث تخریب آنها شود. آنها توانستند پلیمرهایی شبکه‌ای را ایجاد کنند که اجزای سازنده آنها بر پایه “وانیلین”(Vanillin) است. وانیلین را می‌توان از موادی مانند “لیگنین”(lignin) تولید کرد که محصول جانبی تولید سلولز است.

محصول به دست‌آمده از وانیلین که توسط این گروه پژوهشی توسعه یافته است، نور را در ۳۰۰ نانومتر جذب می‌کند و به حالت هیجانی وارد می‌شود. این امر به بروز یک واکنش شیمیایی می‌انجامد که تخریب پلیمر را در بر دارد. از آنجا که این طول موج در طیف نور خورشید که به زمین می‌رسد وجود ندارد، از تخریب برنامه‌ریزی‌نشده جلوگیری می‌شود. پژوهشگران توانستند ۶۰ درصد از مونومرها را بازیابی کنند و دوباره آنها را بدون افت کیفیت پلیمریزه کنند.

استفاده از پلیمرهای متقاطع قابل تجزیه، قابل بازیافت و تجدیدپذیر ساخته‌شده از منابع زیست‌توده، یک روش بسیار امیدوارکننده برای تولید پلاستیک‌های پایدارتر است. تخریب ناشی از نور، روشی سازگار با محیط زیست است و مزیت کنترل مکانی و زمانی را ارائه می‌دهد.

این پژوهش، در مجله “Angewandte Chemie” به چاپ رسید./ایسنا

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا