مدیر پروژه ساخت توربین بادی بومی ۲۵۰ کیلووات پژوهشکده هوا خورشید دانشگاه فردوسی مشهد گفت: این توربین بادی، توانایی تولید باد از۴ متر بر ثانیه تا ۲۵ متر بر ثانیه را دارد و روش تولید انرژی از طریق باد، جزو روش‌های پاک تولید انرژی است که آلودگی ندارد و با محیط زیست سازگار است.
مهندس سید علی ضیاءالحق در رابطه با جزئیات طرح تولید توربین بادی ۲۵۰ کیلووات، اظهار کرد: یکی از روش‌های تولید انرژی الکتریکی استفاده از باد است. این روش در دنیا ارزان‌ترین نوع تولید انرژی است و در ایران به دلیل وجود محیط‌هایی که داریم، تولید انرژی از طریق باد در مقایسه با سایر انرژِی‌ها، به علت هزینه هایی که دارد، ارزان نیست اما انرژی پاکی است که ما می‌توانیم از آن استفاده کنیم.
وی افزود: با توجه به گسترده بودن ایران می‌توانیم بهترین سایت‌های توربین بادی را در مناطق مختلف داشته باشیم. در مناطق خواف، سیستان، بینالود و منطقه بجستان از این توربین‌ها استفاده می‌شود. مدیریت کار بر روی پژوهش‌های نو در سال ۱۳۸۹ با مجوز وزارت دفاع و وزارت علوم در دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل شد که ماموریت آن تحقیق، توسعه و ساخت نمونه‌های تجاری و محصولات بادی و خورشیدی بوده است. در زمینه باد شرکت‌های بزرگی مانند مفنا و هوانیروز در این زمینه فعالیت می‌کنند که شکل و نوع فعالیت‌های آن‌ها با ما یکسری تفاوت‌هایی دارد.
از صفر تا صد یک توربین بادی را طراحی کرده و ساخته‌ایم
مدیر پروژه ساخت این توربین بادی خاطر نشان کرد: این شرکت‌ها از روی محصولی تولید انجام می‌دهند، اما ما از صفر تا صد یک توربین بادی اعم از پره، فوندانسیون، برج و سایر قطعات را طراحی کرده و ساخته‌ایم. زنجیره ارزشی که برای یک توربین بادی در نظر گرفته می‌شود، زنجیره ارزش هزینه‌بری است زیرا از تولید فولاد تا تولید قطعات الکترونیکی ادامه می‌یابد. طراحی این توربین به صورت کامل با همکاری پژوهشگران جوان پژوهشکده هوا خورشید دانشگاه فردوسی انجام شده است.
ضیاءالحق بیان کرد: فناوری‌های جدیدی مانند تست خستگی پره که در ایران وجود نداشت، برای اولین بار انجام شد. همچنین نرم‌افزار کنترل توربین بادی را برای اولین بار در ایران نوشتیم که مورد استفاده قرار گرفت. زیرا هر دستگاهی یک سیستم کنترل دارد و توربین بادی نیز از این مسئله مستثنا نیست. توربین‌های ساخته شده تجاری سازی نیز شده‌اند، این توربین‌ها ۱۰۰ کیلو وات بودند که در سایت بینالود قرار دارند.
توانایی تولید باد از۴ متر بر ثانیه تا ۲۵ متر بر ثانیه
وی با اشاره به اینکه «طراحی توربین ۲۵۰ کیلو وات حدود ۴ سال طول کشید»، ادامه داد: این توربین در کلاس‌بندی توربین‌ها متوسط در نظر گرفته می‌شود و مزیت اصلی آن این است که توانایی تولید انرژی از باد ۴ متر بر ثانیه تا ۲۵ متر بر ثانیه را دارند. روش تولید انرژی از طریق باد، جزو روش‌های پاک تولید انرژی است که آلودگی ندارند و با محیط زیست سازگار هستند. ایرادی که به استفاده از انرژی خورشیدی وارد است ظرفیتی است که برای ایران ساخته نشده و اصل پنل‌های خورشیدی در خارج از کشور تولید می‌شود.
باد منبعی برای پشتیبانی انرژی
ضیاءالحق در مقایسه تولید انرژی از طریق پنل خورشیدی با بادی، افزود: حتی اگر فرضا این پنل‌ها در ایران تولید شود، برای تولید انرژی از طریق خورشید باید کربن‌های بسیاری مصرف شود که خود این تولید کربن آلودگی‌زا است. پنل خورشیدی فقط در ساعات خاصی از روز مورد استفاده قرار می‌گیرد اما باد شبانه روز و به صورت ۲۴ ساعته قابلیت استفاده دارد و می‌توان آن را به عنوان منبعی برای پشتیبانی انرژی دانست. در برخی از کشورهای اروپایی برنامه‌ریزی شده است که تا سال ۲۰۳۰ به صورت کامل از انرژی پاک استفاده کنند.
تولید توربین ۲۵۰ کیلو واتی اول راه مسیر ماست
مدیر پروژه ساخت این توربین بادی اظهار کرد: تولید توربین ۲۵۰ کیلو واتی اول راه مسیر ماست و ما امیدوار هستیم که به تولید توربین‌های بادی نیروگاهی برسیم تا به صورت عمده به تولید انرژی در کشور برسیم. تمام قطعات مورد استفاده در توربین در داخل کشور انجام شده است اما برخی از قطعات که اصطلاحا به آن‌ها قطعات استاندارد می‌گویند مانند بلبرینگ در یک جا و برای تمام دنیا ساخته می‌شود. قطعات اصلی مانند ژنراتور و گیربکس، از خارج کشور تهیه شدند زیرا ما تنها نمونه‌ای از این دستگاه را تولید کرده‌ایم و توانایی تولید داخلی این قطعات را در صورتی که تولید انبوه داشته باشند داریم.
ضیاءالحق گفت: پژوهشکده هوا خورشید متعلق به دانشگاه فردوسی مشهد است اما پشتیبانهایی خارج از دانشگاه مانند سازمان توان که وابسته به وزارت دفاع است را نیز داریم که ما را از نظر مالی پشتیبانی می‌کند. همچنین برخی شرکت‌های دانش بنیان دانشگاه شریف تهران با ما در این زمینه همکاری‌های کوچکی داشته‌اند. پژوهشکده هوا خورشید دانشگاه فردوسی مشهد باید در میان پژوهشکده‌های ایران به چشم بیاید و پشتیبانی شود.
عدم توجه به نیروهای انسانی، دغدغه‌ای اساسی است
وی بیان کرد: تنها دغدغه اساسی که وجود دارد علاوه بر مشکلات مالی این است که به نیروهای انسانی خود توجه نمی‌کنیم و این افراد نه تنها پژوهشکده بلکه کشور را ترک می‌کنند. حمایت باید برای جذب و نگه‌داشتن نیروهای انسانی صرف شود، زیرا این نیروها سرمایه‌های اصلی ما هستند. نیروهای انسانی ما باید حس کنند که به آن‌ها توجه و اهمیت داده می‌شود. همچنین برای تولید انبوه محصولات باید مراکز تولید کننده حمایت شوند زیرا می‌تواند گردش مالی مجموعه را افزایش دهد و همچنین نیروی کار بیشتری جذب این مجموعه‌ها می‌شوند.
امریه بهترین فرصت برای کارآموزی
ضیاءالحق اظهار کرد: یکی از رسالت‌های پژوهشکده تحقیق و پژوهش در زمینه‌های علمی است و همچنین وظیفه نانوشته دیگری دارد که تربیت نیروهای انسانی در سطح بالا است. برای فعالیت در زمینه‌های مختلف پژوهشی، ما از نیروهای امریه استفاده می‌کنیم. این نیروها افرادی هستند که معمولا برای طراحی کار می‌کنند و امریه بهترین فرصت برای کارآموزی است. در بحث کارآمد کردن نیروهای امریه ما به بهترین شکل عمل کردیم و این نیروها مدتی در کنار ما به یادگیری و توانمند سازی می‌پردازند.
وی گفت: با توجه به آمارهایی که داشته‌ایم، برای ساخت توربین بادی، ۴۸% نیروهای قسمت طراحی نیروهای امریه بودند. تربیت این نیروها کار سختی است زیرا نیروی فارغ التحصیل شده از دانشگاه به صورت عملی چیزی یاد ندارد و نیاز به آموزش دارد. در این محیط‌ها افراد هم آموزش می‌دیدند و هم یاد می‌گیرند./منبع : ایسنا
