مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها گفت: سالانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب به دلیل فرسایش در پشت سدها رسوب جمع می‌شود که مفهوم آن این است هر سال معادل ظرفیت سد کرج را از دست می‌دهیم.
بروز جهانی خاک بهانه‌ای شد تا با هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها گفت‌وگویی درباره وضعیت خاک کشور داشته باشیم. خاک به عنوان بستر تولید و نقش مؤثر در امنیت غذایی کشور دارد. مقام معظم رهبری هم در بیانات خود تأکید کردند که اهمیت خاک از آب هم مهمتر است.
جزی در پاسخ به اینکه سازمان جنگلها برای حفاظت از خاک کشور چه اقداماتی انجام داده است، گفت: ۱۲۵ میلیون هکتار خاک کشور تحت فرسایش آبی هستند. خاک این حوضه‌ها شسته شده و به جاهایی می‌رود که هیچ وقت از آنها نمی‌توان استفاده کرد. ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار دارد و فرسایش‌های آبی و بادی، خاک را از بالادست‌ها شسته و در پشت سدها رسوب می دهد.
*۷۰۰ سال زمان برای تشکیل یک سانتی متر مربع خاک
وی در پاسخ به اینکه برای تشکیل یک سانتی‌متر مربع خاک چه میزان زمان لازم است؟ گفت: حدود ۲۰۰ تا ۷۰۰ سال و به طور متوسط ۵۰۰ سال زمان لازم است تا یک سانتی‌متر مربع خاک تشکیل شود و سالانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب خاک از ۴۲ میلیون هکتار حوضه آبخیز کشور شسته شده و در پشت سدها رسوب می‌شود.
جزی در این‌باره که هزینه‌ای که این میزان رسوب برای کشور تحمیل می کند چقدر است، گفت: رسوب خیلی از سدها را نمی‌توانیم تخلیه کنیم و به تدریج مخزن مفید سد را از دست می‌دهیم. سالانه تقریباً به اندازه یک سد کرج را به خاطر رسوب‌گذاری پشت سدها از دست می‌دهیم. مثلاً سد امیرکبیر حدود ۲۰۴ میلیون مترمکعب حجم ذخیره دارد.
وی ادامه داد: اثرات فرسایش خاک تنها به دلیل از دست رفتن ارزش اقتصادی سد نیست، بلکه ارزش اقتصادی تولید هم در بالادست‌ها از بین می‌رود.
*۳ اقدام برای حفاظت از خاک
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها در پاسخ به اینکه چه اقداماتی را باید برای جلوگیری از فرسایش خاک انجام داد، گفت:گام نخست، احیای پوشش گیاهی در بالادست‌ها و پایین‌دست‌ها است و گام بعدی اقدامات آبخیزداری در کشور است و اقدام بعدی، مدیریت آب یکپارچه در کشور است.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها افزود: در صورتی که تالاب‌های کشور خشک شود، ریزگردها زندگی را برای مردم سخت می‌کند. مدیریت جامع آب در کشور باید اجرایی شود و دستگاه‌ها از یک برنامه خاص تبعیت کنند، نه اینکه هرکدام به صورت جزیره‌ای و یا به صورت سیاسی در شهرستان‌ها و استان‌ها کار خود را بکنند.
*اختصاص ۱۸۰۰ میلیارد تومان اعتبار از صندوق توسعه ملی برای آبخیزداری
وی درباره آخرین اعتبارات آبخیزداری گفت: از محل صندوق توسعه ملی، امسال ۱۸۰۰ میلیارد تومان و سال گذشته ۷۰۰ میلیارد تومان به آبخیزداری در کشور اختصاص یافت که اگر این اعتبارات تخصیص نمی‌یافت، نمی‌توانستیم به تعهداتمان عمل کنیم. همانطور که در برنامه پنجم توسعه تنها به ۳۰ درصد تعهداتمان عمل کردیم./ فارس
